Teletekst 3 maart: De uitslag voor Huizen zoals weergegeven op Teletekst

In de diverse kranten heeft vorige week al dat er in Huizen een verrassende uitslag was nadat de restzetelverdeling op donderdag 4 maart bekend werd gemaakt. Van diverse kanten heb ik de vragen al voorbij horen komen hoe het precies zit en waarom CDA Huizen en Dorpsbelangen Huizen hier bijvoorbeeld nadelig mee uitgekomen is, te meer omdat CDA volgens de diverse resultaten toch 0,1% gestegen is en Dorpsbelangen zelfs 3,1%. In onderstaande paragrafen zal ik het één en ander proberen te verduidelijken.

Om het helder te krijgen hieronder de definitie van wat een restzetel betekend.

Zetel die overblijft nadat de stemmen door de kiesdeler zijn gedeeld, deze reststemmen (stemmenoverschot) zijn dan vaak nog goed voor een of meerdere zetels.

In Huizen hebben wij een 5-tal restzetels omdat de toekenning van de zetels gebeurd op basis van kale zetels (afrondingen naar beneden), dit betekend dat initieel dat de verdeling als volgt zou zijn:

Zetels Kaal
VVD 6,40 6
PvdA 3,26 3
CDA 4,64 4
GroenLinks 2,55 2
ChristenUnie 1,61 1
Leefbaar Huizen 1,91 1
Dorpsbelangen Huizen 2,62 2
D66 3,15 3
SGP 0,87 0

Kijken naar bovenstaande tabel zou je zeggen dat CDA, GroenLinks, ChristenUnie, Leefbaar Huizen, Dorpsbelangen Huizen en SGP in aanmerkingen moeten komen voor een restzetel, echter speelt hiermee meteen het probleem op dat er maar 5 restzetels zijn en er volgens het afronden 6 partijen in aanmerking komen voor een restzetel.

Verdeling van de restzetels

Wanneer er in Huizen helemaal geen lijstverbindingen geweest zouden zijn, zou er gekeken worden naar het grootste gemiddelde per partij van de toegekende kale zetels + 1 voor de eerst restzetel en +2 voor de tweede, etc, etc. In onderstaande illustratie een voorbeeld geven de oranje balken aan hoe de raad er op dat moment uitgezien zou hebben. Zoals je kan zien zou dit voor CDA, GroenLinks, ChristenUnie en Dorpsbelangen Huizen een ander resultaat hebben opgeleverd.

Wellicht denk je nu waarom je dan überhaupt een lijstverbinding moet aangaan. In Huizen waren bij de afgelopen verkiezingen 5 restzetels te verdelen en met een lijstverbinding zorg je ervoor dat je als combinatie eerder in aanmerking komt voor een restzetel. Aangezien de toekenning van restzetels op basis van het grootste gemiddelde gaat, kan een lijstverbinding je een voordeel opleveren. Verder is het mogelijk om middels een lijstverbinding een signaal te willen afgeven. CDA-CU-SGP hebben duidelijk willen laten zien dat ze als Christelijk blok verbonden zijn. In onderstaande tabel een overzicht wie of welke combinatie de restzetel heeft gekregen.

zonder verbinding met verbinding
Restzetel 1 Leefbaar Huizen CDA-CU-SGP
Restzetel 2 CDA VVD-Leefbaar Huizen
Restzetel 3 VVD CDA-CU-SGP
Restzetel 4 Dorpsbelangen Huizen PvdA-GL
Restzetel 5 SGP VVD-Leefbaar Huizen

Hoe vind een verdeling binnen een lijstcombinatie plaats?

Bij een verdeling binnen een lijstverbinding worden alle aan de combinatie toegekende zetels opnieuw verdeeld aan de diverse partijen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een combinatiekiesdeler. Kijkend naar de verbinding CDA-CU-SGP  is de kiesdeler 710,71. Wanneer je op basis van deze kiesdeler de zetels gaat verdelen kom je uit op: CDA 4, CU 1, SGP 0. Dit betekend dat er binnen deze combinatie nog 2 restzetels zijn te verdelen en die gebeurd binnen een lijstverbinding op basis van de grootste overschotten. De overschotten in deze combinatie waren:

  1. SGP: 607;
  2. CU: 413,29;
  3. CDA: 401,14.

Aangezien er 2 restzetels zijn te verdelen, krijg SGP de eerste en ChristenUnie de tweede restzetel binnen de lijstverbinding.

Hoop dat met deze uitleg de verdeling van restzetels duidelijker is geworden, wanneer er nog vragen zijn kan je altijd een reactie achter laten of een e-mail sturen, dan kan ik ook de bijbehorende Excel toesturen waarin de hele berekening staat.

Restzetels in Huizen, hoe is het gegaan?

4 gedachten over “Restzetels in Huizen, hoe is het gegaan?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *